Błędy ludzkie są stałym i oczywistym elementem funkcjonowania zakładów produkcyjnych, którego nie sposób całkowicie wyeliminować – można go natomiast skutecznie ograniczyć. Dlatego opracowano metody TWTTP i HERCA w celu lepszego zrozumienia i eliminacji przyczyn błędów. W przeciwieństwie do podejścia opartego na tak zwanym „szukaniu winnych”, te metody skupiają się na doskonaleniu systemów pracy.
Czym jest metoda TWTTP?
TWTTP (The Way To Teach People) to metoda sprawdzająca, czy operator ma odpowiednią wiedzę i umiejętności do prawidłowego wykonywania pracy na swoim stanowisku. Polega na zadaniu czterech konkretnych pytań, które pozwalają ustalić, czy dana osoba potrafi opisać, co robi, wie, jak ocenić poprawność wykonania zadania i co zrobić, jeśli coś pójdzie nie tak. Jeżeli odpowiedzi ujawnią braki w wiedzy, jasnym staje się, które etapy szkolenia wymagają dopracowania. Dopiero gdy okazuje się, że operator potrafi bezbłędnie odpowiedzieć na pytania TWTTP, a mimo to popełnia błędy, należy skorzystać z metody HERCA.
Czym jest metoda HERCA?
HERCA (Human Error Root Cause Analysis) to narzędzie do analizy błędów ludzkich, pozwalające zweryfikować, z czego one wynikają. W analizie bierze się pod uwagę czynniki w pięciu obszarach: proces, procedury, narzędzia, środowisko pracy i czynnik ludzki (np. motywacja, zmęczenie, presja czasu). Ważne jest, by dociekać, dlaczego doszło do potknięcia. Czy wyniknęło ono, na przykład, z powodu niejasnej instrukcji, wadliwego narzędzia lub niesprzyjających warunków pracy? Wnioski z takiej analizy pozwalają np. zmienić layout stanowiska, poprawić dokumentację, wprowadzić prosty system Poka Yoke albo zautomatyzować powtarzalne kroki.
TWTTP i HERCA w praktyce produkcyjnej
W wielu firmach oba podejścia stosuje się równolegle, ponieważ wzajemnie się uzupełniają – TWTTP pomaga szybko zidentyfikować luki w przygotowaniu pracownika, a HERCA pozwala przeanalizować bardziej złożone sytuacje. Co ważne, celem tych metod nie jest pociągnięcie nikogo do odpowiedzialności za popełnienie błędu, ale zrozumienie co można zmienić, by usprawnić proces. Dostępne są narzędzia cyfrowe (formularze, aplikacje) umożliwiające przeprowadzanie analiz TWTTP i HERCA. Dzięki nim można efektywniej zbierać dane, automatycznie tworzyć raporty, co ułatwia i przyspiesza działanie. Jest to szczególnie przydatne w większych zakładach, gdzie skala powtarzalnych operacji wymaga systematycznego podejścia. Podejście skoncentrowane na eliminowaniu przyczyn błędów rozwija kulturę ciągłego doskonalenia, przekłada się na lepszą jakość produktów i wyższy poziom bezpieczeństwa, co bezpośrednio zwiększa efektywność produkcji.
