Czy wiesz, czym jest SPC (statystyczne sterowanie procesem)? Jest to metoda, która jest znajoma zwłaszcza wśród pracowników zakładów produkcyjnych. Dzięki SPC można znacznie poprawić wyniki firmy, dzięki zapobieganiu powstawaniu niezgodności w statystycznej kontroli procesu. Zaciekawiony? Przeczytaj poniższy artykuł, by dowiedzieć się więcej.
Czym jest SPC?
Statystyczne sterowanie procesem, SPC to inaczej statystyczna kontrola procesu (statistical process control). Jest to zespół metod i technik statystycznych, które służą do oceny stabilności procesu, których celem jest zapobieganie powstawaniu wszelkim niezgodnościom. Dzieje się to przez wykrywanie oraz sygnalizowanie zakłóceń podczas procesów. SPC w pewien sposób odpowiada na brak skuteczności kontroli jakości. Jako działania zapobiegawcze, SPC nastawione jest na nieustanne doskonalenie. Analiza procesów dostarcza informacji odnośnie przebiegu i odchyleń w procesie. Systematyczne monitorowanie minimalizuje straty, dzięki czemu można na bieżąco usuwać usterki oraz błędy. W późniejszym okresie dzięki SPC, czyli statystycznemu sterowaniu procesem, można uniemożliwiać ich powstawanie (wykorzystując takie narzędzia jak na przykład Poka Yoke czy FMEA).
Narzędzia wykorzystywane w SPC (statystycznym sterowaniu procesem)
Narzędzia używane w SPC, czyli statystycznym sterowaniu procesem, możemy podzielić na klastyczne narzędzia TQC (Total Quality Control) i nowe narzędzia TQC. Do pierwszej kategorii można zaliczyć:
- Histogram – rodzaj wykresu, który pokazuje dane numeryczne w sposób uporządkowany,
- Wykres Ishikawy, zwany inaczej wykresem przyczynowo – skutkowym,
- Arkusz analityczny – jest to arkusz, na który nanosi się dane o określonych działaniach związanych z badanym wyrobem lub procesem,
- Karta kontrolna – wykres wartości konkretnej statystyki, która jest stworzona dla danej cechy jakościowej,
- Diagram Pareto – diagram pokazujący zasadę Pareto, która umożliwia znalezienie 20% przyczyn powodujących 80% strat,
- Diagram procesu – schemat prezentujący w formie graficznej ciąg działań podejmowanych w konkretnym procesie, przepływ materiałów czy też przepływ informacji,
- Punktowy diagram korelacji – graficzna wizualizacja związku zachodzącego między dwoma zmiennymi (cechami), czyli korelacji między nimi.
Nowe narzędzia TQC to z kolei:
- Diagram relacji – w graficzny sposób przedstawia czynniki, które określają złożone zagadnienia, by następnie przedstawić relacje, jakie istnieją między nimi,
- Diagram pokrewieństwa – stosowany, by wygenerować i zebrać informacje opisowe (pomysły czy koncepcje), by później je uporządkować w grupy zbierające podobne pomysły,
- Diagram macierzowy – diagram ten pokazuje zależności przedstawione w formie macierzy, na której pojawia się informacja, czy analizowane elementy są ze sobą powiązane, jak silnie oraz w jaki sposób,
- Diagram strzałkowy – ukazuje plan pracy, uwzględniając czynniki krytyczne oraz zapas czasu, który jest przeznaczony na dane czynności,
- Drzewo decyzyjne – wspomaga podjęcie trudnych decyzji, może rozwiązać dany problem decyzyjny, jak i stworzyć plan na ich rozwiązanie,
- Macierz analizy danych – jest narzędziem, które obrazuje zależności pomiędzy dwoma grupami zagadnień,
- Wykres programowy procesu decyzji – narzędzie wspomagające wybór optymalnej ścieżki do osiągnięcia konkretnych celów.
Procedura postępowania w SPC (statystycznym sterowaniu procesem)
W przypadku SPC można wyznaczyć procedurę postępowania wedle kilku istotnych etapów. Przede wszystkim, należy określić, jaki dokładnie proces będzie analizowany, jakie postawione zostały dla tego cele i jakie dokładnie dane będą zbierane, by następnie rozpocząć etap ich kolekcjonowania. Następnie oblicza się podstawowe wskaźniki statystyczne i opracowuje wykresy, interpretuje dane. Na podstawie danych wprowadza się działania korygujące i systematycznie przeprowadza kontrolę w określonych odstępach czasowych. Jest to ramowy schemat SPC.
SPC, czyli statystyczne sterowanie procesem – podsumowanie
Podsumowując, SPC to zbieranie danych z procesów, by później przedstawić je i analizować przy pomocy wykresów lub diagramów. SPC pomaga w znaczący sposób zapobiegać powstawaniu wad i niezgodności w procesach. Przeprowadzenie postępowania w tej metodzie nie jest skomplikowane i wbrew pozorom nie potrzeba zaawansowanej wiedzy statystycznej, by ją przeprowadzić.